Vaginal axıntılar zamanı müalicə prosesi necə gedir?
Vaginal axıntılar qadın sağlamlığında olduqca vacib bir göstəricidir. Hər bir qadın həyatının müəyyən dövründə vaginal axıntı ilə qarşılaşır. Bu axıntılar bəzən tamamilə normal olsa da, bəzi hallarda xəstəliklərin xəbərçisi ola bilər. Xüsusilə, qoxulu, rəngli, qaşınma və yanma ilə müşayiət olunan axıntılar mütləq diqqətə alınmalıdır. Bu yazıda vaginal axıntıların səbəbləri, növləri, diaqnostikası və müalicə prosesi haqqında ətraflı məlumat veriləcək.
Vaginal axıntı nədir?
Vaginal axıntı, qadının vaginal kanalı tərəfindən ifraz olunan mayedir. Bu maye vaginanın təmiz qalmasına, bakteriyalardan qorunmasına və normal mikrofloranın tarazlanmasına kömək edir. Normal axıntı adətən şəffaf və ya ağ rəngdə olur, pis qoxulu deyil və heç bir narahatlıq yaratmır.
Lakin bəzi hallarda axıntının:
- Rəngi dəyişirsə (sarı, yaşıl, boz və s.),
- Pis qoxu gəlirsə,
- Qaşınma, yanma və ya ağrı müşahidə olunursa,
bu, infeksiya və ya digər ginekoloji xəstəliklərin əlaməti ola bilər.
Vaginal axıntıların əsas səbəbləri
- Bakterial vaginoz
Ən yayğın səbəblərdən biridir. Vaginadakı faydalı bakteriyaların (laktobasillərin) azalması nəticəsində zərərli bakteriyalar çoxalır. Axıntı boz rəngdə və “balıq iyi” şəklində qoxulu olur.
- Kandida (göbələk) infeksiyası
Ağ rəngdə, “pendirə bənzər” axıntı və güclü qaşınma ilə müşahidə olunur. Xüsusilə antibiotik istifadəsi sonrası tez-tez rast gəlinir.
- Trikomonas infeksiyası
Cinsi yolla keçən parazitar infeksiyadır. Sarı və ya yaşıl köpüklü axıntı, pis qoxu və sidik edərkən yanma ilə müşahidə olunur.
- Cinsi yolla keçən digər infeksiyalar (Klamidya, Qonoreya və s.)
Bu infeksiyalar çox zaman simptom verməsə də, bəzi hallarda axıntı ilə özünü göstərir.
- Hormonal dəyişikliklər
Hamiləlik, menopauza və menstruasiya dövrlərində hormonal səbəblərlə axıntı arta bilər.
Diaqnostika: Vaginal axıntının səbəbi necə müəyyənləşdirilir?
Müalicəyə başlamazdan öncə dəqiq diaqnoz qoyulmalıdır. Bunun üçün ginekoloq aşağıdakı mərhələləri tətbiq edir:
- Pasiyentdən anamnez toplanır
Qadının şikayətləri, axıntının rəngi, qoxusu, miqdarı və davametmə müddəti soruşulur. - Ginekoloji baxış
Vagina və serviks (uşaqlıq boynu) vizual olaraq yoxlanılır. - Vaginal yaxma analizi (mikroskopiya)
Axıntıdan nümunə götürülərək mikroskop altında göbələk, bakteriya və ya parazit axtarılır. - Mədəniyyət analizi (kultura)
İnfeksiyanın hansı mikroorqanizm tərəfindən törədildiyini dəqiq müəyyən etmək üçün istifadə olunur. - PCR testi
Xüsusilə cinsi yolla keçən xəstəliklərin dəqiq diaqnostikası üçün istifadə edilə bilər.
Vaginal axıntılar zamanı müalicə prosesi necə aparılır?
- Dəqiq diaqnoza əsasən fərdi müalicə planı hazırlanır
Heç bir halda qadınlar özbaşına dərman istifadə etməməlidir. Çünki yanlış istifadə infeksiyanın daha da dərinləşməsinə və xronik hala keçməsinə səbəb ola bilər.
- Göbələk infeksiyası zamanı
- Antifungal şamlar və ya kremlər təyin olunur (məsələn: Klotrimazol, Mikonazol)
- Bəzən ağızdan qəbul edilən dərmanlar da əlavə olunur (məsələn: Flukonazol)
- Bakterial vaginoz zamanı
- Antibiotik şamlar və ya gel (məsələn: Metronidazol, Klindamisin)
- Vaginal flora üçün laktobasil preparatları
- Trikomonas və digər cinsi yolla keçən infeksiyalar
- Həm qadına, həm də partnyora müalicə verilir.
- Metronidazol kimi antiparazitar dərmanlar təyin olunur.
- Hormonlarla bağlı axıntılar
- Menopauza dövründə estrogen çatışmazlığına görə yaranan axıntılar üçün hormonal müalicə təyin edilə bilər.
Dəstəkləyici tədbirlər və həyat tərzi tövsiyələri
- Gigiyenaya düzgün riayət edin
Gündəlik alt paltarı dəyişdirin, sintetik yox, pambıq materiallardan istifadə edin. - Daxili mühitə zərər verən sabun və ya yuyucu vasitələrdən uzaq durun
Vaginal duşlar və ətirli gigiyena vasitələri normal floraya zərər verə bilər. - Bol su için və balanslı qidalanın
Güclü immun sistem infeksiyalara qarşı qoruyucu rol oynayır. - Cinsi partnyorun müalicəsi
Cinsi yolla keçən infeksiyalarda mütləq partnyor da eyni vaxtda müalicə almalıdır.
Vaginal axıntı ilə bağlı tez-tez verilən suallar
Normal axıntı ilə xəstəlik əlaməti olan axıntı necə fərqləndirilir?
Normal axıntı şəffaf və ya süd rəngində, qoxusuz və narahatlıq yaratmayan olur. Rəngi dəyişmiş, qoxulu və qaşınma verən axıntılar isə xəstəlik göstəricisidir.
Özbaşına dərman istifadəsi təhlükəlidirmi?
Bəli. Dərmanlar yalnız həkim tərəfindən təyin olunmalıdır. Əks halda, vəziyyət pisləşə bilər.
Müalicə nə qədər davam edir?
İnfeksiyanın növündən asılı olaraq 5-14 gün arasında dəyişir. Xroniki hallarda daha uzun ola bilər.
Vaginal axıntılar qadın sağlamlığının vacib göstəricisidir. Əgər axıntınızda qeyri-adi dəyişikliklər hiss edirsinizsə, vaxt itirmədən ginekoloqa müraciət etməyiniz vacibdir. Müalicə yalnız dəqiq diaqnoz əsasında effektiv olur. Qadınlar arasında bu mövzuda maariflənmə nə qədər yüksək olarsa, xəstəliklərin qarşısı da bir o qədər tez alınar.