Gizli xəstəliklərə şans verməyin!
(İnstrumental müayinələr İcbari Tibbi Sığorta ilə tamam ödənişsizdir)
Müasir həyatın tələskənliyi, stressi və qeyri-sağlam qidalanma vərdişləri bir çox xəstəliklərin səssizcə inkişaf etməsinə səbəb olur. Bəzi xəstəliklər heç bir simptom vermədən bədəndə irəliləyir və yalnız gec mərhələdə aşkarlanır. Məhz bu səbəbdən profilaktik müayinələr, xüsusilə də instrumental müayinələr, insan sağlamlığının qorunmasında əvəzolunmaz rol oynayır.
Bugünkü müjdəli xəbər isə budur: İcbari Tibbi Sığorta sistemi çərçivəsində bir çox instrumental müayinələr tamamilə ödənişsiz şəkildə təqdim olunur! Bəs bu nə deməkdir? Kimlər faydalana bilər? Hansı müayinələr daxildir və bu xidmətlər harada göstərilir? Bu sualların hər birinə cavab veririk.
Niyə gizli xəstəliklər təhlükəlidir?
Gizli xəstəliklər dedikdə başlanğıc mərhələdə heç bir əlamət verməyən, lakin zamanla ciddi fəsadlara səbəb ola bilən sağlamlıq problemləri nəzərdə tutulur. Məsələn:
- Yüksək qan təzyiqi (hipertoniya)
- İnsulin müqaviməti və ilkin diabet
- Qaraciyər piylənməsi
- Xroniki böyrək xəstəlikləri
- Onkoloji dəyişikliklər (erkən mərhələli şişlər)
- Osteoporoz (sümük əriməsi)
Bu xəstəliklərin ortaq xüsusiyyəti – ilk mərhələdə sakit və əlamətsiz keçməsidir. Xəstə yalnız ciddi mərhələyə çatdıqda ağrı və diskomfort hiss edir. Lakin müntəzəm müayinələr bu problemləri vaxtında aşkar edərək, müalicəni erkən başlamağa imkan verir.
İnstrumental müayinə nədir?
İnstrumental müayinə, bədənin daxilindəki orqan və sistemlərin quruluşunu və fəaliyyətini qiymətləndirmək üçün istifadə olunan texniki cihazlarla aparılan diaqnostik prosedurlardır. Bu müayinələr sadə qan analizlərindən fərqli olaraq vizual və funksional məlumatlar təqdim edir.
Ən çox tətbiq olunan instrumental müayinələr:
- USM (ultrasəs müayinəsi) – qaraciyər, böyrəklər, qalxanabənzər vəzin yoxlanılması
- EKQ (elektrokardioqramma) – ürək ritminin və funksiyasının qiymətləndirilməsi
- Rəqəmsal rentgen – ağciyər və skelet sistemi müayinəsi
- Endoskopiya – mədə və bağırsaqların görüntülənməsi
- KT və MRT – beyin, onurğa və digər mürəkkəb strukturların qiymətləndirilməsi
İcbari Tibbi Sığorta ilə hansı xidmətlər ödənişsizdir?
Azərbaycanda İcbari Tibbi Sığorta Agentliyi (İTSA) tərəfindən təsdiqlənmiş Xidmətlər Zərfi çərçivəsində bir çox instrumental müayinələr artıq tam ödənişsiz şəkildə göstərilir. Bu müayinələrə aşağıdakılar daxildir:
- Qarın boşluğu orqanlarının ultrasəs müayinəsi
- Qalxanabənzər vəzin USM-i
- Kiçik çanaq orqanlarının USM-i (qadınlarda və kişilərdə)
- Elektrokardioqrafiya (EKQ)
- Döş qəfəsinin rentgenoqrafiyası
- Endoskopik müayinələr (gastroskopiya, kolonoskopiya – həkim göstərişi ilə)
- Həkim göndərişi ilə MRT və KT müayinələri
Vacib qeyd: Bu müayinələrin pulsuz aparılması üçün həkim tərəfindən rəsmi göndəriş verilməlidir. Göndərişsiz müraciətlər İcbari Sığortaya daxil deyil.
Kimlər bu xidmətlərdən istifadə edə bilər?
- Rəsmi qeydiyyatda olan Azərbaycan vətəndaşları
- İcbari Tibbi Sığorta sisteminə daxil olan şəxslər (yəni əmək müqaviləsi ilə işləyənlər və ya sistemə qoşulmuş digər şəxslər)
- Hər hansı bir ailə sağlamlıq mərkəzinə (Ailə həkimi sisteminə) qeydiyyatdan keçmiş olanlar
Əgər siz də bu şərtlərə uyğun gəlirsinizsə, sadəcə yaşadığınız bölgədəki Poliklinika, Ailə Sağlamlıq Mərkəzi və ya rayon mərkəzi xəstəxanasına müraciət edərək pulsuz xidmətlərdən faydalana bilərsiniz.
İnstrumental müayinələr nə üçün mütəmadi aparılmalıdır?
Profilaktik olaraq ildə bir dəfə instrumental müayinələrdən keçmək:
- Gizli və erkən mərhələli xəstəliklərin vaxtında aşkarlanmasına kömək edir
- Ciddi xəstəliklərin qarşısını almağa şərait yaradır
- Orqanizmin ümumi vəziyyəti barədə aydın təsəvvür yaradır
- Qəfil vəziyyətlərin (infarkt, insult, şişlər) qarşısını alır
- Müalicənin daha ucuz, qısa və effektiv olmasını təmin edir
İnsanlar niyə müayinədən çəkinir?
Bir çox insanlar bu tip müayinələri:
- “Əlamət hiss etmirəmsə, ehtiyac yoxdur” düşüncəsi ilə əhəmiyyətsiz hesab edir
- Müayinələrin baha olması səbəbilə təxirə salır
- Gediş-gəliş və vaxt itkisi kimi səbəblərlə təxirə salır
Lakin İcbari Tibbi Sığorta ilə bu maneələrin heç biri artıq qüvvədə deyil. Müayinələr həm ödənişsiz, həm də vətəndaşa yaxın mərkəzlərdə aparılır.
Necə başlamaq olar?
- Yaşadığınız yer üzrə Ailə Sağlamlıq Mərkəzinə müraciət edin
- Müvafiq həkimlə ilkin konsultasiya keçin
- Həkim göstərişi ilə instrumental müayinələr üçün göndəriş alın
- Göstərilən tarixdə qeyd olunan tibb müəssisəsində müayinədən keçin
- Nəticələrinizi həkiminizlə dəyərləndirin və ehtiyac varsa müalicəyə başlayın
Sağlam həyat tərzinin təməli vaxtında qoyulmuş diaqnostika və profilaktikadır. Gizli xəstəliklərə şans verməmək üçün instrumental müayinələrdən mütəmadi olaraq keçmək vacibdir. Xoşbəxtlikdən, artıq bu xidmətlər İcbari Tibbi Sığorta çərçivəsində tamamilə ödənişsiz şəkildə təqdim olunur. Öz sağlamlığınızı təxirə salmayın – vaxtında müayinə, sağlam gələcəyin açarıdır!