Çiyin ağrıları yatmağa qoymur? Səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısının alınması yolları
Çiyin ağrıları bəzən o qədər güclü ola bilər ki, insan yatmaqda çətinlik çəkər, yuxusuz gecələr keçirməyə başlayar. Əgər siz də “Çiyin ağrıları yatmağa qoymur” deyirsinizsə, bu məqalədə sizi narahat edən sualların hamısına cavab tapacaqsınız. Gəlin bu problemi bütün detalları ilə araşdıraq: çiyin ağrısının səbəbləri, növləri, diaqnostikası, müalicəsi və profilaktikası.
Çiyin ağrısı nədir?
Çiyin bədəni hərəkət etdirən ən mürəkkəb və çoxfunksiyalı oynaqlardan biridir. Çiyin oynağında bir neçə əzələ, bağ, sümük və sinir toxumaları sıx şəkildə bir araya gəlir. Bu bölgədə yaranan istənilən pozuntu və ya zədə ağrıya səbəb ola bilər.
Ən narahatedici hallar isə gecələr artan və insanın yatmasına imkan verməyən ağrılardır. Bu vəziyyət təkcə yuxu keyfiyyətini deyil, gündəlik həyat fəaliyyətini də mənfi təsir altına alır.
Gecə çiyin ağrılarının əsas səbəbləri
- Donmuş çiyin (frozen shoulder / adhesive capsulitis)
Çiyin hərəkətlərinin məhdudlaşması və gecələr kəskin ağrılarla müşahidə olunan bir vəziyyətdir. Çox zaman diabet, qalxanvari vəzin xəstəlikləri, ya da travmadan sonra inkişaf edir.
- Rotator manşet zədələri
Çiyin əzələlərinin vətərlərinin zədələnməsi nəticəsində yaranır. Əzələ yorğunluğu, fiziki yüklənmələr və yaş artdıqca bu zədələr daha çox rast gəlinir. Gecələr ağrılar daha kəskin hiss olunur.
- Tendinit və ya bursit
Əzələ vətərlərinin və ya oynağın ətrafındakı maye kisəciklərinin iltihabıdır. Ağrı çiyin hərəkətləri zamanı və xüsusilə də gecələr uzananda şiddətlənir.
- Çiyin artrozu (oynaq yeyilməsi)
Xüsusilə yaşlı insanlarda görülən bu vəziyyət gecələr daha çox ağrı verir, çünki uzun müddət eyni vəziyyətdə qalmaq oynaqlarda təzyiqi artırır.
- Sinir sıxılmaları (boyun fəqərələri ilə bağlı)
Boyun fəqərələrində olan fıtıq və ya degenerasiya çiyinə ötürülən sinirləri sıxa bilər. Bu zaman ağrı çiyinə və qola yayıla bilər və gecələr daha şiddətli hiss olunur.
- Travmalar və əzələ dartılmaları
İdman zamanı və ya ani hərəkətlər nəticəsində yaranan zədələr bəzən dərhal hiss olunmaz, lakin gecə yatarkən ağrılar ortaya çıxar.
Niyə çiyin ağrıları gecələr daha şiddətli olur?
- Qan dövranının zəifləməsi – Uzandıqda qan dövranı azalır və əzələlərə oksigen gedişi zəifləyir.
- Oynaqlarda təzyiqin artması – Uzun müddət hərəkətsiz qalmaq iltihabi və degenerativ dəyişiklikləri daha ağrılı edə bilər.
- Duruş və yastıq seçimi – Yanlış mövqe və uyğun olmayan yastıq çiyinə əlavə yük gətirir.
- Gündüz dərmanların təsiri – Ağrıkəsicilər gündüz qəbul edildikdə gecəyə yaxın təsiri azalır.
Diaqnostika necə aparılır?
Əgər çiyin ağrınız bir neçə gündən çox davam edirsə və ya yuxunuza mane olursa, həkimə müraciət etməlisiniz. Müayinələrə aşağıdakılar daxil ola bilər:
- Fiziki müayinə
- Rentgen (oynaq quruluşunun qiymətləndirilməsi)
- Ultrasəs və ya MRT (yumşaq toxumaların zədələnməsi üçün)
- Qan analizləri (iltihabi proseslərin olub-olmamasını yoxlamaq üçün)
Müalicə üsulları
Müalicə çiyin ağrısının səbəbindən asılı olaraq fərqlənir. Aşağıda ən geniş istifadə olunan üsullar göstərilmişdir:
- Fizioterapiya və reabilitasiya
- Əzələlərin gücləndirilməsi
- Əzələ spazmlarının azaldılması
- Hərəkət qabiliyyətinin bərpası
- Əczaçılıq müalicəsi
- İltihab əleyhinə dərmanlar (NSAİİ)
- Ağrıkəsicilər
- Kortikosteroid inyeksiyaları (ağrı çox güclü olduqda)
- Ozonoterapiya
- İltihabın azaldılması və hüceyrə bərpasını sürətləndirmək üçün təbii metod.
- Manual terapiya və masaj
- Əzələ dartınmalarının aradan qaldırılması və qan dövranının yaxşılaşdırılması üçün faydalıdır.
- Cərrahi müdaxilə
- Əgər yuxarıda sadalanan üsullar fayda verməzsə, rotator manşet yırtığı və ya ciddi artroz hallarında cərrahi əməliyyat lazım ola bilər.
Ev şəraitində nələr etmək olar?
- İsti və ya soyuq kompreslər tətbiq edin
- Yüngül dartınma hərəkətləri edin
- Doğru yastıq və düzgün yataq mövqeyi seçin
- Qollarınızı yuxarı qaldırmadan yatmağa çalışın
- Gecə ağrısı üçün həkiminizlə məsləhətləşərək uyğun dərman istifadə edin
Qarşısının alınması üçün nə etmək olar?
- İdman edərkən isinmə hərəkətlərini unutmayın
- Uzun müddət eyni vəziyyətdə oturmayın
- Əzələlərinizi gücləndirən məşqlər edin
- Gündəlik duruşunuza diqqət yetirin
- Stressdən uzaq olun – Çünki stress əzələ gərginliyini artırır
Əgər çiyin ağrılarınız yuxunuza mane olursa, bu problemin səbəbini vaxtında araşdırmaq çox önəmlidir. Donmuş çiyin, əzələ zədələri, sinir sıxılmaları, tendinit və ya oynaq pozğunluqları kimi hallarda gecə ağrıları artaraq həyat keyfiyyətini aşağı sala bilər. Xoşbəxtlikdən bu ağrılar çox vaxt düzgün diaqnoz və müvafiq müalicə ilə aradan qaldırıla bilər.