Stastionar7/24*8505info@mercan.azMəmməd Cəfər Cəfərov küç 12Baku, Azerbaijan 1102
İmmunogenetik
İmmunogenetik, immun sistemin genetik əsaslarını və genetik faktörlərin immun sistemin fəaliyyətini necə təsir etdiyini öyrənən bir elmdir. Bu sahə, immunitet sisteminin necə inkişaf etdiyini, genetik faktorların immun sistemin funksiyasına necə təsir etdiyini və genetik dəyişikliklərin immun sistemlə əlaqəli xəstəliklərə necə səbəb ola biləcəyini anlamağa çalışır.
İmmunogenetik Nədir?
İmmunogenetik, immun sistemin genetik aspektlərini araşdıran bir biotibbi sahədir. İmmun sistem, orqanizmin xəstəliklərə və infeksiyalara qarşı müdafiə mexanizmidir. Bu sistemin funksiyaları, hüceyrələr, antikorlar, sitokinlər və digər biomolekullardan ibarətdir. İmmunogenetik isə, immun sistemin genetik əsaslarını və bu sistemdəki genetik dəyişikliklərin necə funksional nəticələrə səbəb olduğunu öyrənir.
İmmun Sistem və Genetik Faktorlar
İmmun sistemin inkişafı və funksiyası geniş şəkildə genetik faktorlardan təsirlənir. Bu genetik faktorlar müxtəlif aspektlərdə təsir göstərə bilər:
İmmun Sistemin İnkişafı: Genlər, immun sistemin inkişafını və müəyyən immun hüceyrələrinin formalaşmasını təyin edən məlumatları kodlayır. Məsələn, bəzi genlər, T-hüceyrələrinin və B-hüceyrələrinin inkişafını nəzarət edən proteinləri kodlayır.
Immun Cavabın Təşkili: İmmun sistemin spesifik bir patogenə qarşı cavab verməsi, genetik məlumatların təyin etdiyi reseptorlarla və digər molekullarla həyata keçirilir. Bu genlər, immun hüceyrələrinin hansı patogenləri tanıyacağını və onlara necə cavab verəcəyini təsir edir.
İmmun Xəstəliklər və Genetik Mutasiyalar: Bəzi immun xəstəliklər genetik mutasiyalar nəticəsində meydana gəlir. Məsələn, xroniki qaraciyər iltihabı (Hepatitis B) və ya reumatoid artrit kimi xəstəliklərdə, müəyyən genetik mutasiyalar immun sistemin qeyri-adi fəaliyyətinə səbəb ola bilər.
İmmunogenetik Araşdırmalar
İmmunogenetik araşdırmalar, genetik müayinələr və genetik analizlər vasitəsilə immun sistemin funksiyalarını və genetik təsirləri araşdırır. Bu araşdırmaların məqsədi, immun xəstəliklərin səbəblərini başa düşmək və mümkün müalicə yollarını tapmaqdır. Eyni zamanda, immunogenetik araşdırmalar, fərdiyyətçi müalicə strategiyalarının inkişafına kömək edə bilər.
Genetik Asosiasiya Araşdırmaları: Bu araşdırmalar, müəyyən genetik variantların immun xəstəliklər ilə əlaqəsini təyin etmək üçün istifadə edilir. Belə araşdırmalar, genetik markerlərin xəstəliklərlə necə əlaqəli olduğunu müəyyən etməyə kömək edir.
Transkripsiyon və Proteomik Analizlər: Genetik materialın transkripsiyasını və immun hüceyrələrdə yaranan proteomları analiz edərək, immun sistemin fəaliyyətinin necə tənzimləndiyini öyrənir.
Təcrübə Dəlilləri və Kliniq Araşdırmalar: Genetik məlumatlar, klinik məlumatlarla birləşdirilərək, genetik dəyişikliklərin klinik əlamətlərlə necə əlaqəli olduğunu öyrənir.
İmmunogenetik və Müalicə Strategiyaları
İmmunogenetik araşdırmalar, yeni müalicə strategiyalarının inkişafına kömək edir. Məsələn, genetik müayinələr əsasında fərdiləşdirilmiş müalicə yanaşmaları inkişaf etdirilə bilər. Həmçinin, genetik dəyişikliklərin tədqiqi, yeni dərmanların inkişafını və ya immun sistemin müalicəsini təmin edə bilər.
Nəticə
İmmunogenetik, immun sistemin genetik əsaslarını və bu sistemdəki genetik dəyişikliklərin necə funksional nəticələrə səbəb olduğunu başa düşməyə çalışır. Bu sahə, immun xəstəliklərin səbəblərini başa düşmək və müalicə yollarını tapmaq üçün əhəmiyyətlidir. İmmunogenetik araşdırmalar, həmçinin fərdiləşdirilmiş müalicə yanaşmalarının inkişafına və genetik dəyişikliklərin tədqiqinə kömək edir. Bu sahədə əldə edilən biliklər, immun sistemin daha yaxşı anlaşılmasına və sağlamlıq problemlərinin daha effektiv müalicəsinə kömək edə bilər.